Γιαν Κόλερ: Ένας αδικημένος, καλοκάγαθος “killer”!

Μια από τις πιο χαρακτηριστικές μορφές του ευρωπαϊκού ποοδοσφαίρου, ο Τσέχος στράικερ έγραψε τη δική του ιστορία στα γήπεδα. Μια κρίσιμη απόφασή του όμως, στις αρχές της χιλιετίας, ίσως του στέρησε πολλές από τις διακρίσεις που θα άξιζε να έχει στο παλμαρέ του...

Γιαν Κόλερ: Ένας αδικημένος, καλοκάγαθος “killer”! Την 1η Ιουλίου του 2004, στο Στάδιο Ντραγκάο του Πόρτο δύο ψηλοί φαλακροί τύποι ξεχώριζαν σα φάροι στο γήπεδο. Ο ένας ήταν ο Ιταλός ρέφερι του Ελλάδα-Τσεχία, ο θρυλικός Πιερλουίτζι Κολίνα. Κι ο άλλος, ο θηριώδης σέντερ φορ της Τσεχίας, ο Γιαν Κόλερ. Ήταν 14 πόντους πιο ψηλός απ’ τον Κολίνα. Τι στα κομάτια; Ήταν έξι πόντους πιο ψηλός ακόμη κι από τον Τραϊανό Δέλλα, το χρυσό σκόρερ εκείνου του ιστορικού παιχνιδιού. Και ο Δέλλας είναι 196 εκατοστά, ΟΚ;

Αν υπάρχει στην ιστορία του ποδοσφαίρου ένα πρόσωπο βγαλμένο από επεισόδιο των Vikings ή, ακόμη πιο ταιριαστά, του Game of Thrones, αυτός είναι ο Γιαν Κόλερ. Ένα θηρίο 2 μέτρων και 2 εκατοστών, με εμφάνιση εκφοβιστική, αλλά καρδιά μικρού παιδιού. Ένας ακούραστος εργάτης των ομάδων του. Κι ένας δεινός σκόρερ, ακόμη και σήμερα κορυφαίος της Εθνικής Τσεχίας, με 55 γκολ (και 11 ασίστ) σε 91 ματς. Στο παιχνίδι με την Ελλάδα ήταν ο πιο απειλητικός παίκτης της Εθνικής του. Και, αν προσέξετε τα στιγμιότυπα (vid), παρών στην άμυνα του Τσεκ και σε κάθε στημένη ελληνική μπάλα.

Από γκολκίπερ, στράϊκερ -κι από τους λίγους…

Δεν είναι ότι η άμυνα ήταν έτσι κι αλλιώς στο αίμα του -επειδή ως γκολκίπερ ξεκίνησε, λόγω ύψους και μετά, στα 19 του έπαιξε μπροστά. Για τον Κόλερ, έναν παίκτη που για… αυτονόητους λόγους ήταν πάντοτε σημείο αναφοράς στο γήπεδο, η ομάδα -η κάθε ομάδα του- ήταν πάνω απ’ όλα. Η απίστευτη φυσική του δύναμη, η καλή για το μπόι του τεχνική κατάρτιση, το πάθος του, όλα μπήκαν πάντοτε στην υπηρεσία του συνόλου. Και γι’ αυτό οι οπαδοί όλων των ομάδων που αγωνίστηκε έχουν ακόμη και σήμερα θέση στην καρδιά τους γι’ αυτόν τον καλοκάγαθο “killer”, που ειδικά με το κεφάλι ήταν φόβος και τρόμος για τους αντίπαλους τερματοφύλακες.

Ο Γιαν ήλθε στη ζωή πριν από 49 χρόνια (30-3-1973) στο Σμετάνοβα Λότα, της Νοτιοδυτικής Βοημίας. Ένα γραφικό χωριό τριακοσίων κατοίκων που, σήμερα, έχει για τιμή του και καμάρι του ότι είναι γεννέτειρά του. Πρωτοέπαιξε επαγγελματικό ποδόσφαιρο στη Σπάρτα Πράγας, στα 21 του. Αλλά ακόμη δεν είχε, τότε, ανδρωθεί ποδοσφαιρικά. Αυτό έγινε στο Βέλγιο, με τη Λόκερεν, αλλά και πάλι, όχι πολύ νωρίς. Ως τη σεζόν 1998-99 ο Κόλερ είχε να επιδείξει σε Τσεχία και Βέλγιο μόλις 25 γκολ σε 100 εμφανίσεις σε όλες τις διοργανώσεις.

Αλλά τότε… πήρε μπρος! Σε 38 ματς με τη Λόκερεν πετυχαίνει 26 γκολ κι έχει και 10 ασίστ! Κερδίζει το “Χρυσό Παπούτσι” στο πρωτάθλημα, με 24 γκολ και 10 ασίστ σε 33 παιχνίδια και, αναπόφευκτα, τραβάει την προσοχή της Άντερλεχτ. Στο πλάι του Τομάς Ρατζίνσκι, που πέρασε το 2007-8 κι από την Ξάνθη, ο Κόλερ ανθίζει. Σε 90 ματς μαζί της, πετυχαίνει 52 γκολ κι έχει 9 ασίστ. Και το καλοκαίρι του 2001, παίρνει την πιο κρίσιμη απόφαση στη ζωή του.

Η απόφαση καριέρας και η… επιστροφή στα γκολπόστ

Η Φούλαμ έχει επιστρέψει εκείνη τη σεζόν στην Πρέμιερ και ο Ζαν Τιγκανά θέλει στο πλάι του Λουί Σαχά τον Κόλερ. Αν ο Τσέχος έλεγε το “ναι”, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα έγραφε ιστορία στο Νησί και, σίγουρα, με μια ομάδα πιο μεγάλη από τη Φούλαμ. Αλλά δεν το δοκίμασε. Προτίμησε την Μπουντεσλίγκα και τη Ντόρτμουντ, επειδή η ομάδα της Βεστφαλίας θα έπαιζε στο Τσάμπιονς Λιγκ. Η μεταγραφή του κοστίζει 10.500.000 ευρώ, πολλά λεφτά για την εποχή. Αλλά πιάνουν τόπο.

Με τη Ντόρτμουντ παίρνει το πρωτάθλημα, φτάνει και στον τελικό του ΟΥΕΦΑ. Στην ομάδα παίζει και ο Τομάς Ροσίτσκι και ο Κόλερ περνάει ωραία στη Γερμανία. Παίρνει το παρατσούκλι “Big Dino” -χαϊδευτικό του “Δεινόσαυρος”. Και γράφει τη δική του ιστορία στην ομάδα. Όχι μόνο επειδή πετυχαίνει με τη φανέλα της 79 γκολ (κι έχει και… 32 ασίστ!) σε 184 παιχνίδια. Αλλά και επειδή τη νοιώθει σπίτι του. Την πονάει. Στις 9 Νοεμβρίου του 2002, ο Λέμαν αποβάλλεται στο ματς με τη Μπάγερν και ο Κόλερ παίζει για 35 λεπτά γκολκίπερ με την ομάδα. Όλοι τον επαινούν. Αλλά εκείνος δηλώνει στενοχωρημένος λόγω της ήττας, τελικά.

Ο “Dino” είναι ακόμη και σήμερα σύνθημα για τους οπαδούς της Ντόρτμουντ, αλλά η ομάδα είχε οικονομικά προβλήματα εκεινο το διάστημα και οι τίτλοι ήταν δύσκολο να έλθουν. Έτσι, στην πράξη και στα χρόνια της ποδοσφαιρικής του ακμής, από τα 28 ως τα 33 του, ο Κόλερ κερδίζει πολλή αγάπη. Αλλά όχι και τις διακρίσεις που θα έπρεπε να συνοδεύουν τις ικανότητές του. Ακολουθεί γι’ αυτόν η Μονακό, η Νυρεμβέργη, η Σαμάρα και οι Κάννες, αλλά τα καλά χρόνια έχουν πια περάσει…

Πολύ λίγοι τίτλοι για τις ικανότητές του…

Στο τέλος της ημέρας, ο καλοκάγαθος γίγαντας έχει αδικήσει την καριέρα του. Πήρε σ’ αυτήν μόλις τέσσερα πρωταθλήματα (Τσεχία, 2, Βέλγιο, Γερμανία), ένα Κύπελλο (Τσεχία) κι ένα Σούπερ Καπ. Αν είχε πει το “ναι” στη Φούλαμ, όλα μπορεί να ήταν πολύ διαφορετικά. Αλλά, ό,τι γράφει δεν ξεγράφει. Άτυχος στάθηκε και με την Εθνική του. Η εκπληκτική ομάδα της δεκαετίας του 2000, με Πάβελ Νέντβεντ, Μίλαν Μπάρος, Βλάντιμιρ Σμίτσερ, Πετρ Τσεκ, Τόμας Σορίτσκι και, βέβαια, τον ίδιο, έφτασε πολλές φορές στην πηγή. Αλλά νερό δεν ήπιε.

Η πιο κοντινή της φορά, μάλλον ήταν εκείνο το απόγευμα της 1ης Ιουλίου του 2004. Αλλά ο τραυματισμός του Νέτβεντ και η κεφαλιά του… δικού μας “Κολοσσού” στέρησαν και εκείνη την ευκαιρία για την Εθνική ομάδα του Γιαν Κόλερ. Μία ακόμη ομάδα που ο ίδιος υπηρέτησε με αυταπάρνηση, συνέπεια και πάθος. Ο πιο συμπαθητικός και… μάλλον πιο ψηλός “killer” του 21ου αιώνα, θα αποτελεί πάντοτε μια ξεχωριστή, ωραία περίπτωση…