Ναΐμ Σουλεϊμάνογλου: έζησε τα πάντα, έφυγε νωρίς…

Ναΐμ Σουλεϊμάνογλου: έζησε τα πάντα, έφυγε νωρίς… Αυτός θα μπορούσε να είναι ο τίτλος ενός μόνο από τα (δεκάδες) βιβλία που θα μπορούσαν να γραφτούν για τον “Ηρακλή τσέπης”. Το μεγάλο αντίπαλο του δικού μας, Βαλέριου Λεωνίδη. Τον άνθρωπο που, στη ζωή του είχε τρία ονόματα, δύο υπηκοότητες, τέσσερις κόρες εκτός γάμου και μια μεγάλη […]

Ναΐμ Σουλεϊμάνογλου: έζησε τα πάντα, έφυγε νωρίς… Αυτός θα μπορούσε να είναι ο τίτλος ενός μόνο από τα (δεκάδες) βιβλία που θα μπορούσαν να γραφτούν για τον “Ηρακλή τσέπης”. Το μεγάλο αντίπαλο του δικού μας, Βαλέριου Λεωνίδη. Τον άνθρωπο που, στη ζωή του είχε τρία ονόματα, δύο υπηκοότητες, τέσσερις κόρες εκτός γάμου και μια μεγάλη αδυναμία. Το αλκόολ… Πέρασαν πέντε χρόνια και μια μέρα από το θάνατό του. Η κληρονομιά του, ωστόσο, παραμένει ζωντανή…

Ο Ναΐμ γεννήθηκε ως ΣουλεΪμάνοφ, στις 23 Ιανουαρίου του 1967, στο Πτιχάρ, της Βουλγαρίας. Μια πόλη ανθρακωρύχων, όπου είχε βρεθεί, ως μετανάστης και ο πατέρας του, για να βιοποριστεί. Και οι δύο του γονείς ήταν πολύ κοντοί, 1μ50 ο πατέρας του και ούτε 1μ40 η μητέρα του. Κληρονόμησε αυτό το μικρό μπόι, συγχρόνως όμως κληρονόμησε κι ένα μεγάλο χάρισμα: αφύσικη, για τις διαστάσεις του δύναμη.

Γράφει ο Στέλιος Μαρκάκης

Ο Ναΐμ έδειξε τις δυνατότητές του στην άρση βαρών από πολύ μικρός. Έφηβος ήδη, στα 15 του, αναδείχθηκε παγκόσμιος πρωταθλητής με παγκόσμιο ρεκόρ, στο Σάο Πάολο, στην κατηγορία κάτω των 52 κιλών. Και, μέχρι τα 19 χρόνια του, ακολούθησαν ένα σωρό ακόμη παγκόσμια ρεκόρ (32 τον αριθμό), άλλα 11 χρυσά και δύο χάλκινα μετάλλια σε παγκόσμιες και ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Πάντοτε με τη βουλγαρική σημαία στο στήθος.

Τη δεκαετία του 1980, η Βουλγαρία εγκαινίασε το πρόγραμμα: “Διαδικασία Αναγέννησης”. Στο πλαίσιό του απαίτησε από όλη την τουρκική μειονότητα (περίπου 900.000 άνθρωποι, άλλοι λένε έως και 2.000.000), να εκσλαβίσουν τα ονόματά τους και να υιοθετήσουν τα βουλγαρικά ως γλώσσα τους. Ο Ναΐμ, επρόκειτο να ονομαστεί Ναούμ. Και το Σουλεϊμάνοφ, να γίνει Σαλαμανόφ. Το αρνήθηκε. Αν ήταν κάποιος άλλος, θα το πλήρωνε, όπως και πάνω από 350.000 άλλοι συμπατριώτες του, με εξορία. Αλλά ήταν πολύ σημαντικός για να τιμωρηθεί με τέτοιο τρόπο. Ή με οποιονδήποτε άλλο.

Από το 1984 σκεφτόταν να αυτομολήσει στην Τουρκία

Εάν η Βουλγαρία δεν υπάκουε στο μποϊκοτάζ της ΕΣΣΔ στους Ολυμπιακούς του Λος Άντζελες, που ο Ναΐμ περίμενε πώς και πως, τα πράγματα ίσως να είχαν εξελιχθεί διαφορετικά. Υπάκουσε όμως. Και ο 17χρονος τότε αθλητής απογοητεύτηκε οικτρά. Τότε αποφάσισε να αυτομολήσει στην Τουρκία. Το 1986, φτάνοντας στη Μελβούρνη για το Παγκόσμιο Κύπελλο, ο Ναΐμ ξέφυγε από τους συνοδούς του. Κρυβόταν επί αρκετές μέρες μέχρι που κατέφυγε στην τουρκική πρεσβεία στην Καμπέρα και ζήτησε άσυλο.

Ο τότε Τούρκος πρόεδρος, Τουργκούτ Οζάλ δεν έχασε λεπτό. Τον επιβίβασε σε πτήση για το Λονδίνο και στη συνέχεια, με ιδιωτικό τζετ τον μετέφερε στην Τουρκία. ‘Εκτοτε, ως ΣουλεΪμάνογλου πια , εξελίχθηκε σε έναν από τους σπουδαιότερους αρσιβαρίστες όλων των εποχών. Κατέκτησε τα πάντα με την ημισέληνο στο στήθος.

Τρία χρυσά ολυμπιακά μετάλλια (Σεούλ, Βαρκελώνη και Ατλάντα). Πέντε χρυσά σε παγκόσμια πρωταθλήματα. Τέσσερα χρυσά, ένα ασημένιο κι ένα χάλκινο σε ευρωπαϊκά. Για να αγωνιστεί στη Σεούλ, το 1988, οι Τούρκοι κατέβαλαν στη Βουλγαρία 1.250.000 δολάρια για να συμφωνήσει. Εκείνη την εποχή, το ποσό αντιστοιχούσε σε περίπου 100.000.000 δραχμές -αγόραζες πολυκατοικία ολόκληρη με τόσα λεφτά.

Αλλά ο “Ηρακλής τσέπης”, με το 1μ47 μπόι και τα, κατά μέσο όρο, 60 κιλά βάρος πρακτικώς σε όλη την καριέρα του, τα άξιζε με το παραπάνω. Σε εποχές δύσκολες για τη γείτονα χώρα δόξασε τη σημαία της παντού στον κόσμο. Στα 18 χρόνια του στην άρση βαρών έσπασε αναρίθμητα ρεκόρ. Είναι ο μοναδικός αθλητής που σήκωσε 2,5 φορές το βάρος του στο αρασέ! Αλλά και όχι μόνον αυτό.

Η σπουδαιότερη εμφάνιση στην άρση βαρών ever!

Η εμφανισή του στη Σεούλ, με βάση και τον συντελεστή Σινκλέρ* της χρονιάς, αποτελεί το σπουδαιότερο επίτευγμα της άρσης βαρών όλων των εποχών. Για να πάρει το χρυσό έκανε δύο παγκόσμια ρεκόρ στο αρασέ. Και άλλα δύο στο ζετέ! Τα 190 κιλά που σήκωσε σ’ αυτή την κίνηση ήταν 3,15 φορές το βάρος του, γεγονός πρωτοφανές και ανεπανάληπτο έκτοτε**. Και τα συνολικά κιλά του αρκούσαν για να είχε πάρει το χρυσό και στην αμέσως μεγαλύτερη κατηγορία!

Ο Σουλεϊμάνογλου έγινε στη Σεούλ ο μοναδικός Τούρκος αθλητής που κατακτούσε ολυμπιακό μετάλλιο εκτός πάλης. Πάνω από 1.000.000 κόσμου τον αποθέωσε στην Κωνσταντινούπολη και την επόμενη χρονιά φιγουράριζε στο εξώφυλο του Time. Ο κόσμος έμοιαζε δικός του. Αλλά, χωρίς να φαίνεται, το πρόβλημά του με το ποτό είχε ξεκινήσει.

Άλλοι τρεις Ολυμπιακοί Αγώνες, όσο… “αποχωρούσε”

Το 1989 δήλωσε ότι θα σταματήσει. Πήγε όμως στους Ολυμπιακούς της Βαρκελώνης -και σάρωσε. Στη συνέχεια και πάλι δήλωσε ότι αποχωρεί. Αλλά πήγε στην Ατλάντα. Και εκεί κέρδισε, τον δικό μας, Βαλέριο Λεωνίδη σε μια μάχη που οι σχολιαστές της εποχής αποκάλεσαν “τη μεγαλύτερη όλων των εποχών στην άρση βαρών”!

“Αποχώρησε” ξανά, μετά την Ατλάντα, αλλά πήγε στο Σίδνεϊ, όπου, όμως, στα 33 του πια, δε θύμιζε σε τίποτε τον καλό εαυτό του. Αποχώρησε οριστικά, ως εθνικός ήρωας στην Τουρκία, όπου ακόμη λατρεύεται. Ο εθισμός του στο αλκοόλ -αλλά, ας μην κρυβόμαστε κιόλας, σίγουρα και η όποια “έξτρα βοήθεια” θα χρησιμοποίησε στην καριέρα του– αποδείχθηκαν καταστροφικά για το συκώτι του.

Από το 2009 έπαθε κίρρωση, νοσηλεύτηκε αρκετές φορές, υποβλήθηκε σε μεταμόσχευση ήπατος, αλλά παρουσίασε πολλές επιπλοκές και δεν άντεξε. Άφησε την τελευταία του πνοή στα 50 του, σα χθες, το 2017, σε νοσοκομείο της Κωνσταντινούπολης. “Φεύγω γεμάτος”, λέγεται ότι ήταν τα τελευταία λόγια της ζωής του, που έγινε και ταινία μεγάλου μήκους.

Γεμάτος από μετάλια και, συνολικά, 46 παγκόσμια ρεκόρ (!), σίγουρα. Γεμάτος χρόνια, όμως, όχι. “Έζησε γρήγορα, πέθανε νέος”. Η σκιά του, όμως, θα είναι πάντοτε αντιστρόφως ανάλογη με το ύψος του: τεράστια… Άφησε πίσω του τέσσερις κόρες. Τις τρεις με μια συμπατριώτισσά του. Μια τέταρτη αναγνωρίστηκε ως δική του μετά από αίτημα της Γιαπωνέζας Σεκάι Μόρι. Το DNA τεστ που έγινε αφού ο τάφος του ανοίχτηκε προς αυτό το σκοπό, έδειξε ότι εκείνος ήταν ο πατέρας της…

* Ο συντελεστής Σινκλέρ χρησιμοποιεί διάφορες παραμέτρους για να γίνει δυνατή η σύγκριση επιδόσεων μεταξύ διαφορετικών κατηγοριών στην άρση βαρών. Επαναπροσδιορίζεται στο τέλος κάθε ολυμπιακού έτους (κάθε τετραετίας, δηλαδή).

** Άλλοι 7 αθλητές έχουν σηκώσει τρεις φορές το σωματικό τους βάρος στο ζετέ. Αλλά τα 3Χ +10 κιλά, αποτελούν μοναδικό ρεκόρ του “Ηρακλή τσέπης”.