Η… “ΝΨΗΚΤΓ” Λιγκ, οι “Premier” λίγκες και το… δίλημμα του φυλακισμένου!

Ξεκινά, λοιπόν, η… “ΝΨΗΚΤΓ” Λιγκ! Αλλιώς γνωστή ως “Σούπερ Λιγκ”. Αλλά στην πραγματικότητα, αυτό που σας λέμε: ΝΨΗΚΤΓ Λιγκ. Και, όχι. Δεν είναι τα αρχικά κάποιου νέου, μεγάλου χορηγού τα ΝΨΚΗΤΓ. Είναι τα αρχικά του… “Να Ψοφήσει Η Κατσίκα Του Γείτονα”. Διότι μόνο αφελείς, ρομαντικοί ή… όσοι δεν ξέρουν την παροιμιώδη φράση μπορεί να πιστεύουν […]

Ξεκινά, λοιπόν, η… “ΝΨΗΚΤΓ” Λιγκ! Αλλιώς γνωστή ως “Σούπερ Λιγκ”. Αλλά στην πραγματικότητα, αυτό που σας λέμε: ΝΨΗΚΤΓ Λιγκ. Και, όχι. Δεν είναι τα αρχικά κάποιου νέου, μεγάλου χορηγού τα ΝΨΚΗΤΓ. Είναι τα αρχικά του… “Να Ψοφήσει Η Κατσίκα Του Γείτονα”. Διότι μόνο αφελείς, ρομαντικοί ή… όσοι δεν ξέρουν την παροιμιώδη φράση μπορεί να πιστεύουν κάτι διαφορετικό για το πρωτάθλημα που θα ξεκινήσει, όπως όλα δείχνουν, την άλλη βδομάδα.

Η φράση αφορά την κλασική στάση ζωής του Έλληνα, εδώ και αιώνες. Και ο θεός (Δίας, Γιαχβέ, Χριστός, Αλλάχ…) ο ίδιος να κατέβει να τον ρωτήσει τι θέλει για να του το δώσει, αν δεν έχει ο ίδιος κατσίκα, δε θα ζητήσει δύο τέτοιες, δικές του. Θα ζητήσει: “να ψοφήσει η (μια) κατσίκα του γείτονα”.

Γράφει ο Στέλιος Μαρκάκης

Ως νοοτροπία, αυτή, είναι υπαίτια για πλείστα όσα κακά του τόπου. Διότι, δυστυχώς, είναι βαθιά ριζωμένη στο θυμικό και την ιδιοσυγκρασία μας. Ανθρώπινο είναι κάποιος να μη θέλει να ξεχωρίζει επειδή είναι “πίσω”, ή και τελευταίος. Αλλά λίγοι μπαίνουν στη λογική του να βελτιωθούν ώστε να πάνε μπροστά. Να μην είναι τελευταίοι. Πάρα πολλοί αρκούνται, απλώς, στο να δουν τον “πιο πάνω”, στο δικό τους, χαμηλότερο επίπεδο.’Η, ακόμη χειρότερα, τον “πιο κάτω”, στο απόλυτο βάραθρο… Πιο κάτω, να μη γίνεται!

Το “δίλημμα του φυλακισμένου”…

Αν και το ανέκδοτο με την κατσίκα εκφράζει μια πραγματικότητα που, δυστυχώς, αποτελεί κοινή διαπίστωση στην Ελλάδα, σε πολλούς τομείς, το φαινόμενο δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό. Το “δίλημμα του φυλακισμένου” αποτελεί ένα κλασικό νοητικό πείραμα της θεωρίας των παιγνίων.

Στόχο έχει να αποδείξει ότι η λήψη αποφάσεων με αποκλειστικό παράγοντα το ατομικό (“αριθμητικό” – βάσει μαθηματικής και μόνο ανάλυσης) συμφέρον, δεν έχει πάντοτε το βέλτιστο πρακτικό αποτέλεσμα. Ούτε για το άτομο, ούτε για την “κοινότητα”, των δύο ή περισσότερων “φυλακισμένων” του πειράματος.

Στα περισσότερα αντίστοιχα κοινωνικά πειράματα, το συμπέρασμα, όμως, είναι ίδιο. Είναι εξαιρετικά δύσκολο για τη μονάδα (στην κουβέντα μας, για την ομάδα…) να αποφύγει να λειουργήσει με γνώμονα το στενό της συμφέρον. Στο πείραμα της φυσικής, όπως και στα αντίστοιχα κοινωνικά, στη βάση της γενικότερα βλαπτικής για όλους συμπεριφοράς, βρίσκεται η έλλειψη εμπιστοσύνης. Χα! Και τι παράξενο, ε; Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τη Λίγκα μας!

Αντί για δίλημμα… ρύθμιση! (Αυτή είναι η λύση)

Αλλά, για να μην αδικούμε πρόσωπα, πράγματα και καταστάσεις, υπό… “ελλήνικος συνθήκος!”, πιθανόν το ίδιο ακριβώς, το “ΝΨΗΚΤΓ” να ίσχυε και στην Premier League. Ή στη La Liga. Ή στη Serie A. Δηλαδή, σιγά μην η Σίτι, η Γιουνάιτεντ, η Ρεάλ και η Μπάρτσα, η Γιουβέντους και η Ίντερ, η Παρί ή η Μονακό, η Μπάγερν ή η Ντόρτμουντ να ήθελαν, πράγματι “κεντρική διαχείριση”. Φυσικά και δε θα ήθελαν ως μοναδιαίες ομάδες. Ως “άτομα”. Αν μπορούσαν, φυσικά και θα έκαναν η καθεμιά δικά τους συμβόλαια. Πολύ πιο πολλά θα έπαιρναν έτσι, η καθεμιά.

Όμως, σε τέτοια περίπτωση… με ποιους θα έπαιζαν; Μόνο μεταξύ τους; Πώς θα υπήρχε ενδιαφέρον σε βάθος χρόνου; Γιατί να πλήρωναν τα κανάλια ένα σκασμό λεφτά για μερικά μόνον πραγματικά ενδιαφέροντα ματς το χρόνο; Οπότε, tit for tat, φυσικά και οι “φυλακισμένοι” της Premier League και όλων των υπόλοιπων προηγμένων πρωταθλημάτων, οσοδήποτε πλούσιοι και τρανοί ατομικά, έχουν (χρόνια τώρα) υπακούσει στο γενικό πρόσταγμα, ως σύνολο. Όχι επειδή ήθελαν, κατά βάθος, στην αρχή. Αλλά επειδή έτσι τους υπαγόρευσε – επέβαλλε μια αρχή, που, στο τέλος, αποδείχθηκε ότι είχε 100% δίκιο!

Η αρχή αυτή -σε όλα τα μεγάλα πρωταθλήματα του κόσμου- λαμβάνει υπ’ όψιν και αξιολογεί τα πραγματικά δεδομένα. Βλέπει ότι, αφημένα έτσι, στην ευχέρεια της καθεμιάς ομάδας τα πράγματα, οι “φυλακισμένοι” καταλήγουν σε δέκα χρόνια ειρκτής ο καθένας. Ενώ, αν απλώς δεν “πρόδιδαν”, θα έμεναν μέσα μόλις ένα χρόνο. Θα πλήρωναν ένα μικρό τίμημα, για να απολαύσουν μετά μια μεγάλη ευκαιρία. Κ.ο.κ.

Όπου δεν πίπτει λόγος…

Με άλλα λόγια: Αφού από μόνες τους, μια καθεμιά, μοιάζει αδύνατο (πειραματικά αποδεδειγμένο κιόλας) να συμφωνήσουν οικειοθελώς, μια ανώτερη αρχή παρεμβαίνει και… ομονοεί άπασες στο τσακ μπαμ! Αναιρεί στην πράξη και με το έτσι πρέπει (γι’ αυτό και θέλω) τη λογική ΝΨΗΚΤΓ…

Λέει: “Κοιτάξτε, καταλαβαίνω ότι, εκ πρώτης όψεως και για κάποιο καιρό, δε συμφέρει την πρώτη ομάδα να παίρνει σχεδόν όσα η τελευταία. Αλλά, αγαπητές μου, όλες: εδώ πουλάμε προϊόν. Συνολικό. Όχι ξεχωριστές μάρκες. Ένα brand name. Που περιλαμβάνει όλες τις ξεχωριστές μάρκες. Πουλάμε Premier League, La Liga. Ligue 1… Όχι Γιουνάϊτεντ, Σίτι και Λίβερπουλ μόνο. Όχι Ρεάλ και Μπάρτσα, μόνο -κ.ο.κ. Πρωτάθλημα δυνατό πουλάμε. Πακέτο! Και είναι προς το συμφέρον σας αυτό το πακέτο να έχει αξία. Να μη γίνει ευτελές. Να μη γίνει ΝΨΗΚΤΓ. Στοιχηματικά του 1.05, ως επί το πλείστον του -που λέγαμε και τις προάλλες. Έτσι θα κονομήσετε όλες σε βάθος χρόνου. Όχι με το μπαϊράκι σας η καθεμια”.

Πείστηκαν, οι αγγλικές ομάδες. Και οι ισπανικές. Και οι γαλλικές. Και οι ιταλικές.  Και οι γερμανικές… Όχι χωρίς αντιδράσεις, στην αρχή. Όχι με τραγούδια και χαρές. Στην αρχή. Πείστηκαν ή εξαναγκάστηκαν, όμως, το αποτέλεσμα το βλέπουμε όλοi στο τέλος. Οι πολύ μεγάλες ομάδες δεν κονόμησαν όσα θα μπορούσαν. Κονόμησε όμως συνολικά το πρωτάθημά τους. Και αναπτύχθηκε, σε κάθε χώρα -ειδικά στην Αγγλία- ένα “προϊόν” που αξίζει να δεις σχεδόν κάθε παιχνίδι του. Όχι μόνο δέκα “ντέρμπι” του. Ένα προϊόν που λες γι’ αυτό: “όποιο ματς και να δω, δεν έχει σημασία. Θα περάσω καλά τις δυο ώρες μου”. ‘Οχι: “γμτ, πάλι θα περάσω δυο ώρες βλέποντας αυτό το εμετικό πράγμα, μέχρι να δω τι έκανε η ομάδα μου;”

Η Ελλάδα είναι ένα κακέκτυπο χώρας, γενικώς…

Θα προσέξατε και κάτι, αν πατήσατε στα πιο πάνω λινκς. Στις περισσότερες των περιπτώσεων, δεν υπάρχει αποκλειστικότητα σε κάποιον broadcaster της εγχώριας αγοράς. Η κάθε Λίγκα, ως εταιρεία, εκμεταλλεύεται όλες τις δυνατότητες που της δίνονται. Έχει κι έναν και δύο και τρεις partners για τη χώρα της. Και (κλάψτε, όσο διαβάζετε…) άλλους… τριάντα, σαράντα έξω από τη χώρα της. Ακριβώς επειδή το προϊόν που προσφέρει, ενδιαφέρει όλο τον πλανήτη (και στοιχηματικά, ασφαλώς): από τη Βραζιλία ως τη Μαλαισία κι από το Βόρειο Πόλο ως το Νότιο!

Η Ελλάδα είναι γενικώς κακέκτυπο χώρας. Δε θα μπορούσε να είχε κανείς την απαίτηση το ποδόσφαιρό της να είναι λαμπρό διαμάντι, ενώ γύρω γύρω υπάρχει λάσπη και κάρβουνα. Να έχει… Premier League, ενώ δεν έχει νοσοκομεία και ΜΕΘ, νοσηλευτές και γιατρούς στο ΕΣΥ, πυροσβέστες, δασοφύλακες, δρόμους, σχολεία για όλους, ασφάλιση για όλους κ.λπ. Όμως το να μη μπορεί να καταλήξει σε κεντρική διαχείριση η “Σούπερ” Λίγκα μπας και το άθλιο θέαμα που προσφέρει καταφέρει να γίνει κάποια στιγμή υποφερτό, ειλικρινά με ξεπερνάει.

Δε με ξεπερνάει σε επίπεδο μιας καθεμιάς ομάδας. Είπαμε. Αφημένα έτσι τα πράγματα ίσως και παντού αλλού να είχαμε… “ΝΨΗΚΤΓ” Λίγκες. Με ξεπερνάει σε επίπεδο αρχών. Ποδοσφαιρικών και πιο πάνω. Ειδικά οι πιο πάνω θα έπρεπε να έχουν συνειδητοποιήσει εδώ και χρόνια, το προφανές. Ότι χωρίς κεντρική διαχείριση -με μακροχρόνιες συμβάσεις και αυστηρό έλεγχο στη διαχείριση των χρημάτων από τις “ευνοημένες” μικρότερες ομάδες, φυσικά- μέλλον δεν υπάρχει. Θα υπάρχουν πάντοτε όλα όσα εδώ και χρόνια συντηρούν τις παθογένειες του ελληνικού ποδοσγαίρου.

Δεν εμποδίζουν τα δύο συνδρομητικά την κεντρική διαχείριση…

Το ότι υπάρχουν δύο συνδρομητικά, το τονίσαμε, δεν εμποδίζει κάτι τέτοιο. Λύσεις βρίσκονται, αν αυτό ήταν το πρόβλημα. Ξεπατικωμένες; Ξεπατικωμένες, γιατί όχι; Μια καλή αντιγραφή είναι προτιμότερη από ένα μέτριο πρωτότυπο. Αλλωστε, “λύσεις” βρέθηκαν και τώρα. Έστω την ύστατη στιγμή. Απλώς είναι “μπαλώματα”. Όχι καινούριο σινιέ κοστούμι. Είναι λύσεις προς τη λάθος κατεύθυνση. Επιλογές που απαντούν στο “δίλημμα του φυλακισμένου” με τρόπο που να μην συμφέρει κανέναν, εν τέλει.

Και οι “μικροί” θα επιβιώσουν και πάλι, όπως έγιναν τα πράγματα. Αλλά με όσα χρειάζεται για να κάνουν αυτό ακριβώς: να επιβιώσουν. Όχι να ζήσουν καλά -και να αναπτυχθούν. Πάντοτε θα είναι κομπάρσοι για να συμπληρώνεται το σκηνικό. Έτσι προφανώς, θέλουν όσοι αποφασίζουν, να είναι τα πράγματα. Τώρα, το ποιοι είναι αυτοί, θα σας γελάσω. Πάντως όχι κανείς που να ενδιαφέρεται πραγματικά για τη μπαλίτσα..

Αυτό είναι το μόνο βέβαιο… Καλή αρχή στη ΝΨΗΚΤΓ Λιγκ, λοιπόν. Και… βλέπουμε. (Ό,τι ξέρετε, δυστυχώς, πως θα βλέπουμε για μία ακόμη χρονιά…)